Dunglish

Met het EK in zicht is het weer al voetbal wat de klok slaat: zalig! Of toch voor zo ongeveer de helft van de wereldbevolking.  Geen voetballiefhebber? Geen nood, dat hoef je helemaal niet te zijn sinds Louis van Gaal trainer is van Manchester United.  Elk weekend zorgt de Nederlandse coach van deze Engelse club  wel voor één of andere hilarische uitspraak in steenkolenengels of Dunglish.

Zo verkondigde hij dat de wedstrijd tegen Chelsea, de koploper uit de Engelse competitie ‘another cook’ is. Toen hij opmerkte dat de aanwezige journalisten zijn vertaling van ‘andere koek’ niet echt begrepen, probeerde hij het nog eens met ‘another biscuit’.  Zo is ook 'it's again the same song' een toppertje uit van Gaals' vertaalwoordenboek.

Op youtube vind je meer van deze filmpjes waarin hij Nederlandse gezegdes tracht te verengelsen door ze letterlijk te vertalen. Dunglish of steenkolenengels wordt dit ook wel genoemd. Dunglish staat daarbij natuurlijk voor een samentrekking van Dutch en English. Steenkolenengels is een term die ontstaan is in het Nederlandse havenmilieu in het begin van de 20^ste eeuw. De havenarbeiders probeerden er zich verstaanbaar te maken voor de bemanning van de steenkolenboten uit Engeland.

Niet alleen in het Engels liet Van Gaal ons kennis maken met zijn vertaalkunsten. Toen hij trainer was van Barcelona, sprak hij over ‘Pedro Preciso’ zijn Spaans voor een ‘Pietje Precies’.

Ben je ondertussen een fan van steenkolenengels en kan je niet wachten tot Van Gaal bij een andere buitenlandse club aan de slag gaat? Kijk dan zeker eens op de Facebook-pagina ‘Make That the Cat Wise’ voor meer grappige ‘Dunglish words’.

Oh nee, Radio 1, was het eerste waar ik aan dacht toen ik woensdag bij m'n opa instapte. Tegenwoordig laat ik mij immers als een koning rondrijden vanwege mijn gebroken enkel. Daar kan ik wel aan wennen, van deur tot deur afgezet worden, even chillen na school met hit-muziek die door de boxen knalt. Niet dus bij m'n opa, een fervent liefhebber van allerlei nieuwsuitzendingen. Tja, niks aan te doen, radio 1 dan maar.

En toen kwam het taalstuk over "tja". Klinkt leuk, dacht ik, het woord "tja". En als onze leerkracht Nederlands met succes honderden bladzijden over "ja" kan vullen, kan hier wel wat inzitten voor een blogstuk.

Want wat is dat eigenlijk voor een woord, "tja"? Het is een tussenwerpsel dat je op 2 manieren kan schrijven, "tja" of "tja". Het is een bijvorm van ja. De T-klank is er voor gekomen om het woord te benadrukken. Het staat meestal aan het begin van een zin, maar soms ook niet, zoals bijvoorbeeld in: "Dat blogstuk, tja, daar moet ik maar eens aan beginnen". Met de gepaste intonatie kan je het bijna overal in een zin zetten.

Je kan er drie betekenissen mee uitdrukken. Je gebruikt het om een aarzeling of twijfel mee aan te geven, net zoals je "euh" gebruikt omdat je niet goed weet wat te zeggen. Verder kan je er ook je onverschilligheid mee uiten. Je wil dan eigenlijk zeggen dat het je niet kan schelen. Tenslotte kan je er ook berusting mee uitdrukken: iets dat ongewenst of onverwacht is maar waar niets aan te doen valt. Het is een uitgemaakte zaak. Tja, dat bloggen, je kan het wel uitstellen maar je komt er niet onderuit!

  

Sandra Kim

J'aime, j'aime la vie!

Zoals elke Belg denk je bij het horen van "j'aime, j'aime la vie" automatisch aan het ... Eurovisiesongfestival. Zaterdag is het immers weer zover, dan vindt de 61ste editie plaats in Stockholm. De enige keer dat België won, was met dit liedje van Sandra Kim. En dat is nu alweer 30 jaar geleden.

Tegenwoordig zingen bijna alle landen hun liedje in het Engels omdat iedereen dat kan verstaan en ze denken zo veel mensen te kunnen bereiken. Iedereen hoopt daardoor een grotere kans te hebben om te winnen en in vele landen een hit te kunnen scoren. 

Laura Tesoro

Zelf vind ik dat wel spijtig want dan is al het originele en het culturele er een beetje van af. De Franse Minister van Francofonie vindt het zelfs  verschrikkelijk en onaanvaardbaar dat het refrein van het Franse liedje in het Engels gezongen wordt.

Vroeger was het beter, toen zong iedereen in z'n eigen taal hoor je wel eens zeggen. Zo eenvoudig is het echter niet. De regels over het taalgebruik zijn immers verschillende keren veranderd. In de beginperiode, van 1956 tot 1965, waren er geen taalregels. Pas vanaf 1966 werd er beslist dat elk land zijn liedje moest brengen in één van de officiële talen van dat land. Vanaf 1973 werd deze beperking opgeheven en mocht je kiezen in welke taal je zong. In deze periode won de meest succesvolle Eurovisiesongfestival groep, Abba met 'Waterloo'.  In 1977 keerde men terug naar een taalverplichting, om deze in 1999 weer af te schaffen. 

Zelf vind ik het wel leuker als alle landen terug in hun eigen taal zouden deelnemen, dat is origineler. Muziek zou de doorslag moeten geven. Dat het mogelijk is te overtuigen in een voor veel mensen onverstaanbare taal, bewees Urban Trad, de Belgische inzending van 2003. Zij eindigden op de tweede plaats  met een liedje in een onbestaande taal.  Maar tegenwoordig is het bijna onmogelijk om internationaal door te breken als je niet in het Engels zingt.  Engels is nu eenmaal de liedjestaal bij uitstek geworden.